Yatırım yapmak isteyen ancak nereden başlayacağını bilmeyen bireysel yatırımcılar için yatırım fonu, sade ve erişilebilir bir seçenektir. Bu rehberde, “yatırım fonu nedir” sorusunun yanıtını net bir şekilde veriyor; yatırım fonlarının nasıl çalıştığını, türlerini, getirilerini ve vergilendirmesini açıklıyoruz. Ayrıca fon işlemleriyle ilgili sık sorulan sorulara da yanıt vererek kafanızdaki soru işaretlerini gidermeyi amaçlıyoruz.
Yatırım fonu, birçok yatırımcının birikimlerini bir havuzda toplayarak, profesyonel portföy yöneticileri tarafından yönetilen bir yatırım aracıdır. Bu fonlar, hisse senetleri, tahviller, döviz, altın gibi farklı finansal ürünlere dağıtılarak yatırılır.
💡 Bir sepet düşünün. Sepetin içinde yalnızca elma değil; muz, portakal, armut da var. Böylece sepetin tamamı zarar görmez. İşte yatırım fonları da böyle çeşitlendirme yapar.
Fon, çeşitli varlıkları bir araya getirerek yatırım yapmayı sağlayan kolektif bir yapıdır. Kendi başınıza yatırım yapmaya gerek kalmadan, profesyoneller aracılığıyla getiri elde etmenize imkân tanır.
Fon, belirli bir amaç için toplanmış ve yönetilen parasal kaynak anlamına gelir. Yatırım fonları ise bu kaynakları sermaye piyasası araçlarına yönlendirir.
Yatırım fonlarına yatırım yapan kişiler, katılma belgesi satın alarak fona ortak olurlar. Bu belgeler, fonun toplam değeri içinde ne kadar pay sahibi olduğunuzu gösterir. Fonun getirisi, bu belgelerin birim fiyatındaki değişimle ölçülür.
Fonlar genellikle bankalar, yatırım kuruluşları ya da TEFAS (Türkiye Elektronik Fon Dağıtım Platformu)’na üye platformlar üzerinden alınabilir. Örneğin, bankadan fon nasıl alınır? sorusunun cevabı oldukça basittir: Fibabanka Mobil üzerinden yatırım fonu işlemleri menüsüne girerek fon alım talimatı verebilirsiniz.
Fon almak için tercih ettiğiniz bankanın dijital kanallarından işlem yapabilirsiniz. Hisse senedi, altın ya da para piyasası fonları gibi seçenekler arasından seçim yaparak işlem gerçekleştirebilirsiniz.
Fonun satışının ardından, yatırımcının hesabına nakdin geçme süresi fonun türüne, işlem saatine ve işlem gününe göre değişiklik gösterir.
Pazartesi günü saat 14.00’te verilen satış talimatı, Salı günü işleme alınır.
Fon T+2 gün valörlü ise, Perşembe günü nakit hesaba geçer.
Yatırım fonları, yatırım yaptıkları varlık türlerine göre farklı kategorilere ayrılır. Her fon türünün risk ve getiri seviyesi farklıdır.
Fon Türü | İçerik | Risk |
---|---|---|
Hisse Senedi Fonu | Borsa şirketleri | Yüksek |
Borçlanma Araçları Fonu | Tahvil, bono | Düşük |
Altın Fonu | Kıymetli madenler | Orta |
Karma Fon | Çeşitli varlıklar | Orta-Yüksek |
Likit Fon | Kısa vadeli yatırımlar | Çok Düşük |
Bu sayede yatırımcılar, kendi risk algısına ve getiri beklentisine göre seçim yapabilir.
“En karlı fon hangisi?” sorusu, yatırımcıların en sık sorduğu sorulardan biridir. Ancak bunun net bir cevabı yoktur. Çünkü fonların performansı, ekonomik koşullara, sektörel gelişmelere ve piyasa dinamiklerine göre değişiklik gösterir.
Örneğin; 2023’te altın fonları yükselirken, başka bir yıl hisse senedi fonları öne çıkabilir. Bu nedenle yatırım yapmadan önce fonun geçmiş performansı, yöneticisi ve yatırım stratejisi dikkatlice incelenmelidir.
Yatırım fonlarının getirisi, fonun içeriğine ve piyasa performansına bağlı olarak değişir. İşte örnek birkaç fonun yıllık getirisi:
Fon Adı | 12 Aylık Getiri | Risk Seviyesi |
---|---|---|
ABC Hisse Fonu | %38 | Yüksek |
XYZ Tahvil Fonu | %17 | Düşük |
Altın Fon | %22 | Orta |
Yatırım fonu getirileri, yatırım yapılan döneme, fon yöneticisinin başarısına ve piyasa koşullarına bağlı olarak değişebilir.
"Yatırım fonu vergisi nasıl ödenir?" sorusu da oldukça önemlidir. Türkiye’de yatırım fonu kazançları üzerinden %17,5 stopaj vergisi otomatik olarak kesilir. Yani sizin ek bir işlem yapmanıza gerek yoktur. Bu vergi sadece kazanç üzerinden alınır; anaparaya uygulanmaz.
Yatırım hedeflerinize, risk algınıza ve vade beklentinize göre farklı fon türleri arasından seçim yapabilirsiniz. Fibabanka Fon Market üzerinden yatırım fonlarını karşılaştırabilir, geçmiş performansları görebilir ve size en uygun fonu kolayca seçebilirsiniz.
Fibabanka Bilgi Bankası olarak yatırım dünyasında ilk adımlarınızı güvenle atabilmeniz için sizi destekliyoruz. Daha fazla bilgi için diğer içeriklerimize de göz atabilir, yatırım fonlarıyla ilgili detaylı rehberlerimize ulaşabilirsiniz.
Yatırım fonu, toplu yatırım yapılan ve uzmanlar tarafından yönetilen bir finansal yatırım aracıdır.
Uzun vadeli yatırım yapmak isteyen, finansal bilgisi sınırlı yatırımcılar için oldukça mantıklı ve güvenilir bir yoldur.
Fon yatırımı, profesyonel yöneticiler tarafından yönetilen fonlara katılarak dolaylı şekilde hisse, tahvil gibi araçlara yatırım yapmaktır.
Fon satışları genellikle satış talimatından sonraki iş günü fiyatlanır ve izahnamesinde belirtilen süre içerisinde hesaba geçer
Fonlar hafta içi iş günlerinde belirli saatler arasında alınabilir. Genellikle saat 13.30’a kadar verilen alım talimatı aynı gün işleme alınır.
Hayır, hafta sonu TEFAS kapalı olduğu için emir iletilemez. Ancak Fibabanka üzerinden Fiba Portföy Para Piyasası Fonlarını 7 gün 24 saat alıp satabilirsiniz.
Fonlar hafta sonu fiyatlanmaz, bu nedenle getiri oluşmaz. Ancak pazartesi günkü fiyat hareketinden etkilenebilirsiniz.
Fon işlemleri; alım, satım, izleme, getiri hesaplama ve fon transferi gibi işlemleri kapsar.
Her iş günü sabah, fonların birim fiyatları TEFAS üzerinden güncellenir.
Alım işlemi genellikle talimat verilen günü takip eden iş gününde portföye yansır.
Yatırım fonu hesaplama işlemi; (satış fiyatı - alış fiyatı) / alış fiyatı formülüyle yapılır. Getiri, fonun birim fiyatındaki değişime göre hesaplanır.
Doğrudan fon transferi yapılamaz. Önce fon satılır, ardından başka bankadan aynı ya da farklı fon yeniden alınır.
Fon türüne göre yatırım fonunun izahnamesinde belirtilen valörde (T+1 ya da T+2 günü vb.) hesaba geçer. Örneğin, para piyasası fonları için genelde aynıgün hesaba geçer.
Evet, TEFAS sisteminde işlem gören fonlar tüm bankalar ve yatırım kuruluşları üzerinden satın alınabilir.